دندان‌ها نقش پررنگی در زیبایی لبخند دارند. همه افراد دوست دارند دندان‌هایی زیبا، مرتب و سفید داشته باشند. گاهی اوقات بنا به دلایل مختلف مانند پوسیدگی، تصادف، ضربه و … افراد یک یا تعدادی از دندان‌های خود را از دست می‌دهند که این موضوع می‌تواند اثر ناخوشایندی بر چهره و لبخند آن‌ها داشته باشد. از این رو روش‌های گوناگونی برای جایگزینی دندان‌های از دست رفته روی کار آمده است. ایمپلنت به عنوان بهترین روش برای پر کردن فضای خالی دندان‌ها شناخته می‌شود. در سال‌های اخیر نیز مواد به کار رفته در ایمپلنت و روش اجرای آن پیشرفت‌های زیادی داشته‌اند. به طوری که این روزها ایمپلنت با کمترین درد و عوارض انجام خواهد شد.
اگر چه مزایای ایمپلنت بسیار زیاد هستند، اما ممکن است همه افراد کاندید مناسبی برای انجام آن نباشند. برای اینکه دندان کاشته شده طول عمر زیادی داشته باشد، باید تراکم استخوان فک بیمار کافی باشد. در غیر این صورت دندانپزشک از پودر استخوان برای ایمپلنت استفاده خواهد کرد. در ادامه با ما همراه باشید تا برایتان توضیح دهیم که پودر استخوان چیست.
پودر استخوان دندانپزشکی چیست؟
افرادی که استخوان فک آن‌ها استحکام و تراکم کافی دارد می‌توانند بدون هیچ مشکلی ایمپلنت دندان انجام دهند. اما گاهی اوقات استخوان فرد دچار تحلیل و ضعف خواهد شد. از این رو این استخوان نمی‌تواند برای انجام ایمپلنت مناسب باشد. در نتیجه باید از روش‌های گوناگون برای ترمیم استخوان تحلیل رفته یا تقویت استخوان فک استفاده نمود. در این شرایط استفاده از پودر استخوان دندانپزشکی با هدف پیوند دادن استخوان فک می‌تواند بهترین انتخاب باشد.
پودر استخوان یک ماده بیولوژیکی است که از استخوان انسان یا حیوانات به دست می‌آید. این ماده مانند یک داربست در جراحی‌های ترمیمی استخوان مورد استفاده قرار می‌گیرد و حاوی مواد معدنی ضروری برای تقویت و تشکیل استخوان مانند منیزیم، فسفر و کلسیم می‌باشد. زمانی که فک استخوان کافی برای قرار دادن ایمپلنت را ندارد، باید از پودر استخوان برای به وجود آوردن یک پایه محکم برای آن استفاده نمود. این روش پیوند استخوان نام دارد.
نکته مهمی که در رابطه با ایمپلنت باید بدانید این است که بیش از نیمی از افرادی که قصد کاشت دندان دارند، به پیوند استخوان احتیاج خواهند داشت. پودر استخوان در ایمپلنت دارای انواع مختلفی می‌باشد که در ادامه بیشتر آن‌ها را توضیح می‌دهیم.
انواع پودر استخوان
پودر استخوان در دندانپزشکی دارای انواع مختلفی است که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
اتوگرافت (Autograft)
یکی از انواع پودر استخوان ایمپلنت، اتوگرافت نام دارد. این نوع استخوان از بدن فردی که قصد انجام ایمپلنت را دارد گرفته می‌شود. به عبارت دیگر دندانپزشک استخوان را از بدن خود فرد برمی‌دارد و با استفاده از روش‌ها و ابزارهای مخصوص، آن را به فک او پیوند می‌دهد. در این روش استخوان پیوند داده شده به صورت صد درصدی با بدن فرد سازگار خواهد بود. به عبارت دیگر ریسک پس زدن استخوان از طرف بدن تا حد ممکن کاهش می‌یابد. علاوه بر این خطر انتقال بیماری در پودر استخوان اتوگرافت بسیار پایین است. از آنجایی که این نوع پیوند مزایای بی‌شماری دارد به عنوان بهترین نوع پودر استخوان شناخته می‌شود.
البته باید در نظر داشته باشید که برداشتن استخوان از بدن فرد بیمار می‌تواند به عنوان عیب این روش نیز شناخته شود؛ چرا که برای انجام این کار به یک عمل جراحی اضافه احتیاج خواهد بود. برای بسیاری از بیماران انجام دو عمل برای برداشتن استخوان و سپس پیوند زدن آن به فک می‌تواند ناخوشایند و آزاردهنده باشد.
آلوگرافت (Allograft)
آلوگرافت نیز یکی دیگر از انواع پودر استخوان است که در این روش فرد متقاضی استخوان مورد نیاز برای پیوند زدن به استخوان فک را از بدن فرد دیگری دریافت می‌کند. برای دریافت این پودر ابتدا استخوان از بدن فرد دیگر گرفته می‌شود و سپس سلامت آن در محیط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار خواهد گرفت. بعد از تایید سلامت می‌توان از این پودر استخوان برای دندان متقاضی استفاده نمود. لازم به ذکر است که میزان سازگاری این استخوان با بدن شخص نیز باید مورد ارزیابی قرار بگیرد. آلوگرافت در محلی به نام بانک استخوان نگهداری می‌شود و فرد متقاضی برای دریافت آن تنها به عمل پیوند استخوان احتیاج خواهد داشت. به عبارت دیگر برخلاف روش اتوگرافت به انجام چند جراحی نیاز نیست.
نکته‌ای که در رابطه با پودر استخوان دندان آلوگرافت وجود دارد این است که احتمال پس زدن آن با وجود تایید سلامت وجود خواهد داشت. به بیان دیگر این پودر استخوان می‌تواند با ایجاد واکنش در سیستم ایمنی فرد گیرنده همراه باشد. در این شرایط باید سلول‌های پیوند داده شده از استخوان فک خارج شوند.
زنوگرافت (Xenograft)
زنوگرافت نیز نوع دیگر پودر استخوان برای ایمپلنت است. زنوگرافت به پودر استخوانی گفته می‌شود که منبع آن انسانی نیست. معمولا این پودر استخوان از منابع غیرانسانی مانند گاو، اسب یا خوک به دست می‌آید. در برخی شرایط درصد موفقیت این روش پیوند بسیار بالا خواهد بود، به خصوص زمانی که از آن به عنوان چهارچوبی برای تقویت استخوان فک استفاده می‌شود. نکته مهمی که وجود دارد این است که احتمال رد پیوند در این روش بیشتر از روش‌های اتوگرافت و آلوگرافت خواهد بود.
آلوپلاست (Alloplastic)
آلوپلاست نوعی پودر استخوان دندان می‌باشد که از مواد مصنوعی به دست می‌آید. این نوع پودر استخوان برای افرادی که نمی‌توانند از آلوگرافت یا اتوگرافت استفاده کنند، گزینه مناسبی خواهد بود. آلوپلاست از موادی مثل هیدروکسی آپاتیت، کلسیم فسفات یا پلیمرهای مصنوعی تولید شده و معمولا به صورت پودر و بلاک ارائه می‌شود.
